Parnitha - our mountain
The students of the project who wanted to get to know better the mountain Parnitha, our national park, half an hour away from school, found information and did the following task.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η Πάρνηθα βρίσκεται στη Στερεά Ελλάδα και συγκεκριμένα στη βόρεια πλευρά της Ν.Α. Αττικής. Ανήκει στο Δήμο Αχαρνών και αποτελεί τόπο αναψυχής των κατοίκων των γύρω περιοχών αλλά και των Αθηναίων. Έχει ανακηρυχθεί περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Ένα σημαντικό της τμήμα απαρτίζει το ομώνυμο Εθνικό Δρυμό και έχει ενταχθεί στο δίκτυο NATURA 2000. Προσφέρεται για πολλές δραστηριότητες και ακόμα περισσότερο μπορούμε να γνωρίσουμε τον πολιτισμό και τα αρχαία μνημεία της.
ΚΛΙΜΑ
Το κλίμα τη Πάρνηθας θεωρείται εξαιρετικά υγιεινό γι’ αυτό λειτουργούσε και σανατόριο (το πρώτο έγινε το 1914).
Επίσης τα καλοκαίρια πριν από το πόλεμο και λίγο μετά, που η φυματίωση ήταν σε έξαρση, οι Αθηναίοι κατασκήνωσαν στην Πάρνηθα κατά χιλιάδες. Γενικά στην Πάρνηθα επικρατούν οι παρακάτω τύποι κλίματος:
Υπό -μεσογειακό, στην περιοχή των υψηλών κορυφών.
Μέσο-μεσογειακό, στα νότια μέχρι 700μ. και στα βόρεια μέχρι τα 1.000μ.
Ασθενές θερμό-μεσογειακό στις Ν-Ν.Δ. περιοχές.
Έντονο μέσο-μεσογειακό, στις Β-Β.Α και Ν.Α περιοχές.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΠΟΧΗ
Το ορώνυμο Πάρνης έχει συγγενή ρίζα με το Πάρνων και Παρνασσός. Επίσης η έννοια του ύψιστου θεού και προπάντων του θεού της βροχής και της καταιγίδας. Η σύντομη αναφορά του Παυσανία στην Πάρνηθα είναι αρκετή να αποδείξει ότι πραγματικά στο υψηλότερο βουνό της Αττικής κυριαρχούσε η θεϊκή παρουσία του πατέρα των θεών και των ανθρώπων. Στην Πάρνηθα ο Δίας λατρευόταν ως Παρνήθιος. Ο θεός των καιρικών μεταβολών στέλνει στους ανθρώπους τα σημάδια του, με την αστραπή, τη βροχή, τον κεραυνό και με το τόξο.
Από τους αρχαίους συγγραφείς επιβεβαιώνονται εντυπωσιακά ευρήματα προερχόμενα από την Καραβόλα. Ο έφορος αρχαιοτήτων που πραγματοποίησε τις ανασκαφές το 1959 σημειώνει: Στο σπήλαιο υπήρχε βωμός.
Το βάθος του σπηλαίου ήταν 2,20μ. από την επιφάνεια του εδάφους. Στο δάπεδο του σπηλαίου εντοπίστηκαν (κομμάτια αγγείων) καθώς και λίθινα και χάλκινα εργαλεία. Τα αγγεία του σπηλαίου ήταν καθαρά λατρευτικής χρήσης. Σύμφωνα με αναφορά του Παυσανία, όσοι λάτρευαν τον Δία απέφευγαν την θυσία ζώων που ήταν χρήσιμα για τις αγροτικές εργασίες. Εκτός από τον Δία στην Πάρνηθα είχε το άντρο του ο τραγοπόδαρος θεός Πάνας και οι Νύμφες. Στην χαράδρα της Γκούρας, βρίσκεται ένα σπήλαιο που φέρει την ονομασία “Λυχναροσπηλιά”, λόγω των 1.000 και πλέον λυχναριών που βρέθηκαν εκεί κατά τις αρχαιολογικές έρευνες. Το σπήλαιο είναι κυρίως προσβάσιμο από το φρούριο της Φυλής. Γεωλογικές μεταβολές, παρατηρούνται με αποτέλεσμα την δημιουργία της χαράδρας του αρχαίου ποταμού “ Κελάδωνα”.
Στους πρόποδες του λόφου Υακίνθου, τιμούνταν οι Υακινθίδες, Πρωτογέννα και Πανδώρα, οι οποίες παραδόθηκαν με την θέλησή τους στο θάνατο για να δώσουν την νίκη στους Αθηναίους εναντίων των Βοιωτών. Στις αρχαίες Αφίδνες είχαν το ιερό του οι Διόσκουροι και ο κατ’ εξοχήν Αθηναίος ήρωας Θησέας.
Όλες αυτές οι λατρείες καθιστούν την Πάρνηθα ένα πραγματικό ιερό την αρχαία εποχή. Εκτός από τον ιερό του χαρακτήρα αποτελούσε επίσης το ισχυρό σύνορο μεταξύ Αττικής και Βοιωτίας.
ΑΡΧΑΙΟΙ ΔΗΜΟΙ
Εάν επισκεφτεί κανείς την Πάρνηθα περπατώντας, στα μονοπάτια της μπορεί να προσέξει κάποια σημάδια που αποδεικνύουν πως ήταν κατοικημένη από τα παλιά χρόνια.
Από τους αρχαιότερους δήμους της Πάρνηθας είναι ο δήμος της Δεκελείας, ο οποίος οφείλει το όνομά του στον ήρωα Δέκελο. Μερικούς αιώνες μετά την κατάλυση της τυρρανίας των Πεισιστρατιδών, ο Κλεισθένης ίδρυσε 10 δήμους, ανάμεσά τους και τον δήμο Δεκελείας. Στην Βαρυμπόμπη κοντά στη Δεκέλεια τοποθετείται και ο τάφος μεγάλου ποιητή Σοφοκλή, ο οποίος πέθανε όταν άρχοντας στην Αθήνα ήταν ο Καλλίας. Κατά τον 19ο αιώνα διατυπώθηκαν αντιρρήσεις για το αν ο Σοφοκλής τάφηκε στον πατρώο τάφο, κοντά στο φρούριο της Δεκέλειας ή στο τείχος των Αθηνών.
Στους νότιους δήμους της Πάρνηθας ανήκει ο δήμος Οινηίδα. Το έδαφος της περιοχής είναι εξαιρετικά πετρώδες αλλά, η κατοίκηση του χώρου είναι εξαιρετικά παράδοξη εφόσον τα εδάφη ήταν εύφορα λόγο των συχνών βροχών και των ορμητικών χειμάρρων.
Ένας άλλος αρχαίος δήμος της Πάρνηθας, ο δήμος “Φυλής”, βρισκόταν επάνω στον κύριο δρόμο από την Θήβα. Στην τοποθεσία αυτήν ανασκάφηκαν πολλά οικοδομήματα, που πολλά από αυτά χρονολογήθηκαν στον 5ο και στον 4ο αιώνα π.Χ.
Το πλήθος των αρχαίων φρουρίων και των δήμων στην περιοχή της Πάρνηθας αποδεικνύει πόσο είχαν εκτιμηθεί από την αρχαιότητα τα πλεονεκτήματα και η στρατηγική σημασία του υψηλότερου Αττικού βουνού.
ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Γύρω από τον ορεινό όγκο της Πάρνηθας έχουν αναπτυχθεί οι εξής οικισμοί: Δήμος Άνω Λιοσίων- ο οποίος εκτείνεται στην νότια πλευρά της Πάρνηθας. Αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη Κοινότητα Α. Λιοσίων. Το 1912 και στην απογραφή του 1920 είχε 1019 κατοίκους.
Δήμος Αυλώνος: εκτείνεται στη βόρεια πλευρά της Πάρνηθας. Αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη Κοινότητα Σάλεσι το 1912 και μετονομάστηκε Αυλών το 1927.
Δήμος Αχαρνών: εκτείνεται στη νότια πλευρά της Πάρνηθας. Αναγνωρίστηκε ως κοινότητα Μενιδίου το 1912 και ως κοινότητα Αχαρνών το 1915. Σήμερα είναι δήμος και υπάγεται στη Νομαρχία Ανατολικής Αττικής.
Δήμος Φυλής: εκτείνεται στη Ν-Ν.Δ πλευρά της Πάρνηθας. Πρωτοαναγνωρίστηκε ως δήμος Χασιάς το 1836 και μετά ως δήμος Φυλής το 1840. Υπάγεται στη νομαρχία Δυτικής Αττικής.
Κοινότητα Αφιδυών: εκτείνεται στη Β.Α πλευρά της Πάρνηθας. Αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη κοινότητα Κιούρκα το 1912 και μετονομάστηκε Αφίδυη το 1919. Υπάγεται στη νομαρχία Ανατολικής Αττικής.
Κοινότητα Θρακομακεδόνων: εκτείνεται στη Ν-Ν.Α πλευρά της Πάρνηθας. Αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη κοινότητα το 1980. Υπάγεται στη νομαρχία Ανατολικής Αττικής.
Κοινότητα Κρυονερίου: εκτείνεται στη ανατολική πλευρά της Πάρνηθας. Αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη κοινότητα Μπάφι το 1947 και μετονομάστηκε Κρυονέρι το 1954. Υπάγεται στη νομαρχία Ανατολικής Αττικής.
Κοινότητα Μαλακάσης: εκτείνεται στη Β.Α πλευρά της Πάρνηθας. Αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη κοινότητα το 1934. Υπάγεται στη νομαρχία Ανατολικής Αττικής.
Δημοτικό Διαμέρισμα Άγιου Θωμά: εκτείνεται στη Β.Δ πλευρά της Πάρνηθας. Υπάγεται στο Δήμο Οινοφύτων του νομού Βοιωτίας.
Δημοτικό Διαμέρισμα Κλειδίου: εκτείνεται στη Β.Δ πλευρά της Πάρνηθας. Υπάγεται στο δήμο Οινοφύτων του νομού Βοιωτίας.
Δημοτικό Διαμέρισμα Σκούρτων: εκτείνεται στη δυτική πλευρά της Πάρνηθας. Υπάγεται στο δήμο Δερβενοχωρίων (έδρα Πύλη) του νομού Βοιωτίας.
Δημοτικό Διαμέρισμα Στεφάνης: εκτείνεται στη δυτική πλευρά της Πάρνηθας. Υπάγεται στο δήμο Δερβενοχωρίων (έδρα Πύλη) του νομού Βοιωτίας.
ΧΛΩΡΙΔΑ
Η Πάρνηθα λόγω της γεωγραφικής της θέσης έχει πλούσια χλωρίδα. Υπάρχουν 1093 είδη της αντίστοιχης ελληνικής χλωρίδας. Πρώτος που ασχολήθηκε με την καταγραφή της χλωρίδας στην Πάρνηθα είναι ο Th. Heldreich. Τελευταία έχουν ασχοληθεί και πολλοί Έλληνες μελετητές όπως κ. Μακρής, κ. Μαυρομάτης, κ. Σφήκας κ.α. Δημοσιεύονται μάλιστα και σχετικά βιβλία και άρθρα.
Στην Πάρνηθα εκτός από την κεφαλληνιακή ελάτη και τη χαλέποιο πεύκη υπάρχουν ακόμα τα χρυσόξυλα, οι αγριελιές, οι κοκορεβιθιές, οι κουμαριές, οι μυρτιές, τα πουρνάρια, τα ρείκια, οι δάφνες κ.α.
Είναι ονομαστή και για τη μεγάλη ποικιλία των αγριολουλουδιών όπως ανεμώνες, κυκλάμινα, κρίνα, κρόκοι κ.α. Φημίζεται επίσης για το τσάι της που είναι η τρίτη καλύτερη ελληνική ποικιλία τσαγιού.
ΠΑΝΙΔΑ
Μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν είχαμε σαφείς πληροφορίες για τα διάφορα είδη της πανίδας.
Σήμερα σύμφωνα από μελέτη έχουν αναφερθεί 40 είδη θηλαστικών με πιο χαρακτηριστικό είδος το ελάφι. Μέχρι τον περασμένο αιώνα υπήρχαν λύκοι, ζαρκάδια, αγριόγατοι, αγριογούρουνα και όπως αναφέρει ο Παυσανίας στην αρχαιότητα υπήρχαν ακόμα και αρκούδες.
Για τα ερπετά δεν έχουν γίνει συστηματικές μελέτες. Σήμερα μετά από μελέτη ετών των κ. Χαρτζηρβασάνη και κ. Βαβίζου ο αριθμός των πτηνών είναι 132 είδη, των ερπετών και των αμφίβιων 34 είδη. Ειδικότερα υπάρχουν:
ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ: τσακάλι, ελάφι, ασβός, σκίουρος, κουνάβι, αλεπού κ.α. ΠΤΗΝΑ: πετροπέρδικα, χρυσαετός, κουκουβάγια, μπούφος, κοράκι, κοκκινολαίμης, σπανός κ.α.
ΕΡΠΈΤΑ: σαύρα, δεντρογαλιά, σπιτόφιδο, πράσινη σαύρα, ελληνική χελώνα, μεσογειακή χελώνα κ.α.
ΑΜΦΙΒΙΑ: ελληνικός βάτραχος δενδροβάτραχος, σαλαμάνδρα κ.α.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ
Ο εθνικός δρυμός της Πάρνηθας, με τη σπάνια ομορφιά του, δεν είναι όπως τον γνωρίζαμε. Ό,τι δεν έγινε τους τελευταίους τουλάχιστον 2 αιώνες συνέβη στης 28-6-2007 όταν μια πυρκαγιά που ξεκίνησε την προηγούμενη μέρα στο χωριό Στεφάνη Βοιωτίας. Δεν αντιμετωπίστηκε έγκαιρα, με αποτέλεσμα να καούν 36.338 στρέμματα από τα οποία τα 21.800 ήταν δάσος ελάτης.
Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση της φωτιάς είχε ως αποτέλεσμα να κατευθυνθεί προς Ντρασίζα, Πετράλωνα και Πλατάνα και μέχρι το καζίνο.
Αργότερα ο άνεμος έπεσε και άλλαξε κατεύθυνση. Έτσι η φωτιά δεν προχώρησε ανατολικότερα προς Τατόι.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΩΤΙΑ
Η πυρκαγιά έκαψε συνολική έκταση 36.338,16 στρέμματα στην Πάρνηθα. Κάηκαν επίσης αγροτικές εκτάσεις και στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Οι εγκαταστάσεις του εκτροφείου ελαφιών στην Αγ. Τριάδα το δασοφυλακείο, 3 χώροι δασικής αναψυχής στην Πλατάνα και τα υφιστάμενα δίκτυα ΔΕΗ, ΟΤΕ και ύδρευσης. Όσον αφόρα την άγρια πανίδα παρά τα όσα γράφτηκαν οι εξακριβωμένες απώλειες της δεν είναι σοβαρές. Μετά τη διαπίστωση ότι η φωτιά κατευθύνεται προς τον δρυμό ο φύλακας άνοιξε τις πόρτες και απελευθέρωσαν τα 35 ελάφια που βρίσκονταν μέσα σ’ αυτό.
Δυστυχώς στην καμένη έκταση βρέθηκαν 18 καμένα ελάφια που στην πλειοψηφία τους ήταν μητέρες με τα μικρά τους που δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν τα υπόλοιπα καθώς και 3 αίγαγροι που προφανώς εγκλωβίστηκαν στις φλόγες.
ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ
Η κυκλική αυτή διαδρομή είναι ίσως η πιο ενδιαφέρουσα στην Πάρνηθα μεγάλης φυσικής ομορφιάς αλλά και σημαντικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Τα περισσότερα από τα μονοπάτια που ακολουθεί έχουν καθαριστεί και σημανθεί πρόσφατα.
Τοπικοί θρύλοι και παραδόσεις αναφέρονται στην αρχόντισσα Γιαννούλα που έδωσε το όνομά της στο ομώνυμο ρέμα και τον υδραγωγό. Το ποτάμι στην αρχαιότητα ονομαζόταν Κελάδων.
ΑΔΡΙΑΝΕΙΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ
Αφήσαμε το Αδριάνειο υδραγωγείο τελευταίο, καθώς αυτό σχετίζεται με τη συζήτηση περί «υπογείων περασμάτων» περισσότερο από κάθε άλλο ανάλογο έργο.
Ο σχεδιασμός του Αδριάνειου υδραγωγείου αποσκοπούσε στη συγκέντρωση και διοχέτευση προς την πόλη υδάτων προερχόμενων από τις πηγές των νοτιοανατολικών κλιτύων της Πάρνηθας και των βορειοδυτικών της Πεντέλης. Για το σκοπό αυτό, κατασκευάστηκε ένα σύμπλεγμα από υπόγειες σήραγγες. Ως προς τον τρόπο κατασκευής, αρχικά διανοίγονταν ανά 35-40 μέτρα κατά μήκος κατακόρυφα πηγάδια. Στη συνέχεια, από κάθε τέτοιο πηγάδι ξεκινούσε η διάνοιξη της σήραγγας και προς τις δύο κατευθύνσεις, μέχρι το τμήμα που ξεκινούσε από το ένα πηγάδι ωα συναντήσει το τμήμα που διανοίγονταν από το επόμενο προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η μέθοδος αυτή επιτάχυνε κατά πολύ τους ρυθμούς διάνοιξης των σηράγγων.
Η διαδρομή των σηράγγων φυλασσόταν μυστική, ενώ, μετά τη διάνοιξη κάθε τμήματος, τα στόμια των φρεάτων σκεπάζονταν ώστε να μη διακρίνονται εύκολα. Κατά τον τρόπο αυτό λαμβάνονταν προφυλάξεις για το ενδεχόμενο εσκεμμένης μόλυνσης του νερού.
Κατά τη βυζαντινή εποχή, τη φραγκοκρατία και -ιδίως- την τουρκοκρατία, όχι μόνο δεν κατασκευάστηκε άλλο αξιόλογο έργο υδροδότησης, αλλά και το ήδη υπάρχον δίκτυο αφέθηκε δίχως συντήρηση. Έτσι, η λήξη της τουρκοκρατίας βρήκε την Αθήνα να αντιμετωπίζει έντονο υδροδοτικό πρόβλημα.
Οι σήραγγες του Αδριάνειου υδραγωγείου είχαν αποφραχθεί από λάσπη ή κατάρρευση των τοιχωμάτων τους.
Μπροστά στην κατάσταση αυτή, αμέσως μετά την απελευθέρωση της πόλης έγιναν διαδοχικές εισηγήσεις για επισκευή του δικτύου ύδρευσης. Λίγα χρόνια αργότερα, τη δεκαετία του 1840, μηχανικοί του Δήμου Αθηναίων αναζήτησαν και ανακάλυψαν τις σήραγγες του Αδριάνειου υδραγωγείου. Ξεκίνησαν τότε εργασίες καθαρισμού των σηράγγων.
Οι εργασίες αυτές συνεχίστηκαν επί πολλές δεκαετίες. Μόλις το 1870 ανακαλύφθηκε και η δεξαμενή του Κολωνακίου, σημείο κατάληξης των αρχαίων αγωγών μεταφοράς νερού στην πόλη. Τους προηγούμενους αιώνες η δεξαμενή είχε αχρηστευτεί σταδιακά.
Η αρχαία δεξαμενή ανακατασκευάστηκε και επεκτάθηκε, φτάνοντας σε χωρητικότητα τα 2200κυβικά μέτρα. Λειτούργησε ως κομβικό σημείο του συστήματος ύδρευσης της Αθήνας έως το 1940. Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1922, την υδροδότηση της πόλης και μαζί τη συντήρηση του Αδριάνειου υδραγωγείου είχε αναλάβει η αμερικάνικη εταιρεία ULEN. Όμως το 1931, με την κατασκευή του φράγματος του Μαραθώνα η βασική πηγή καθώς και η κύρια αρτηρία μεταφοράς νερού προς την πόλη άλλαξαν.
ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΑΝΟΣ
Στο σπήλαιο αυτό λατρεύονταν κατά την αρχαιότητα ο θεός Πάνας, ο τραγοπόδαρος θεός-προστάτης των βουνών, των δασών, των σπηλαίων αλλά και των ποιμνίων.
Η ονομασία “Άρμα” προέρχεται πιθανόν από την ομοιότητα του βράχου με το άρμα μυθικού ήρωα Αμφιάραου ο οποίος έπεσε με το άρμα του στο σημείο εκείνο. Οι ιερείς της Αθήνας περίμεναν το σημάδι του Δία κοιτώντας από την Πνύκα και την Ακρόπολη για να ξεκινήσει η ιερή πομπή για τους Δελφούς, η Πυθαίδα πομπή. Οπότε τα σύννεφα μαζεύονταν και άστραφτε στην κορυφή “Άρμα”, η πομπή λάμβανε ως Θεϊκό σήμα την αστραπή για να ξεκινήσει.
ΑΘΛΗΜΑΤΑ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Περιήγηση: Μια πρώτη γνωριμία με το ορεινό συγκρότημα της Πάρνηθας, μπορεί να γίνει με αυτοκίνητο, ή με μοτοσυκλέτα, ή με ποδήλατο. Παρακάτω αναφέρονται μερικές ενδιαφέρουσες διαδρομές που μπορούν να γίνουν με αυτά τα μέσα στην Πάρνηθα και γύρω από αυτήν.
Περιήγηση μέσω ασφαλτοστρωμένων δρόμων: Αχαρνές-Μετόχι-Αγία Τριάδα-Μόλα
Αχαρνές-Θρακομακεδόνες-Βαρυμπόμπη-Άγιος Μερκούριος-Μαλακάσα
Αχαρνές-Άνω Λιόσια-Φυλή-Στεφάνη-Σκούρτα-Κλειδί
Περιήγηση μέσω ορεινών/δασικών δρόμων:
Αχαρνές-Μετοχί-Αγία Τριάδα-Παλιοχώρι-Κλημεντί-Αγία Παρασκευή-Φυλή
Αφίδνες-Αγία Τριάδα-Κατσιμίδι-Κοκκινόβραχος-Κρυονέρι
Πεζοπορία-Ορειβασία
Ιστορικά αναβάσεων: Δεν υπάρχουν ιστορικές μαρτυρίες για το πότε κατά την αρχαιότητα ανέβηκαν για πρώτη φορά στην κορυφή της Πάρνηθας. Σύμφωνα με αυτά που γράφτηκαν στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» της 7-8-1960 για τα αρχαιολογικά ευρήματα της Καραβόλας, τότε υπάρχουν ενδείξεις για αναβάσεις που γινόντουσαν γύρω στα 1000 π.Χ. Επίσης, οι «Αχαρνείς ανθρακείς» που εκτελούσαν τις «περιπολίες» στις οχυρωμένες θέσεις του βουνού, ίσως ανέβαιναν και στην κορυφή. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι Ιταλοί άρχοντες, Άγγλοι περιηγητές και Γερμανοί αρχαιολόγοι ανέβηκαν στην κορυφή της Πάρνηθας.
Διαδρομές-Μονοπάτια: Επειδή στις κορυφές Καραβόλα, Όρνιο και Κακή Ράχη υπάρχουν διάφορες εγκαταστάσεις ΝΑΤΟ, Στρατού, Αεροπορίας, Ναυτικού και ΟΤΕ η ανάβαση σε αυτές είναι απαγορευμένες. Οι μόνες προσπελάσιμες ψηλές κορυφές είναι η Κυρά, ο Αέρας, ο Λαγός, το Ξεροβούνι, το Αυγό, το Πλατύ Βουνό, το Φλαμπούρι και το Μαυροβούνι, στο οποίο όμως είναι κτισμένο το ξενοδοχείο/καζίνο με την τεράστια έκταση του και τις διάφορες εγκαταστάσεις του. Μπορούν όμως να γίνουν σε όλο το ορεινό συγκρότημα της Πάρνηθας πάρα πολλές θαυμάσιες και ποικιλόμορφες διαδρομές από ωραιότατα μονοπάτια που ξεκινούν είτε από τις πολλές «εισόδους» του βουνού προς αυτό, είτε από «μέσους» από το βουνό προς διάφορες κατευθύνσεις. Τα περισσότερα μονοπάτια είναι καλοδιατηρημένα και σηματοδοτημένα με διάφορα χρώματα, ενώ σε καίρια σημεία υπάρχουν κατατοπιστικές πινακίδες για κατεύθυνση ή για ώρες πορείας. Η Πάρνηθα είναι χαμηλό βουνό και πολλές φορές έχει ξεγελάσει τους αρχάριους πεζοπόρους που δεν υπολογίζουν το μέγεθος της Πάρνηθας, αλλά δεν υπολογίζουν και τις καιρικές συνθήκες. Δυστυχώς 4 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους γιατί δεν ακολούθησαν τους κανόνες.
Αναρρίχηση
Αναρριχητικά πεδία: Στην Πάρνηθα υπάρχουν οι παρακάτω περιοχές που χρησιμοποιούνται από τους ορειβάτες και τους απλούς αναρριχητές για την εξάσκησή τους στο βράχο. Στα αναρριχητικά πεδία αυτά λειτουργούν αναρριχητικές στολές βράχου διαφόρων ορειβατικών συλλόγων.
Ι. Άρμα, Φλαμπούρι, Πέτρα Βαρυμπόμπης, Μεγάλο Αρμένι, Αλογόπετρα, Κορακοφωλιά, Πέτρα Ετεραίου, Βράχοι Θεοδώρας.
Ιστορικά Αναρριχήσεων: Πριν από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν είχαν γίνει καθόλου καθαρά αναρριχητικές διαδρομές βράχου στην Πάρνηθα. Σε ορισμένες μόνο ορειβατικές διαδρομές χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία αναρριχητικής τεχνικής, όπως στα “πρώτα” περάσματα του φαραγγιού της Γκούρας.
Χιονοδρομία
Χιονοδρομικά κέντρα: Χιονοδρομικά κέντρα συναντάμε στο Παλιοχώρι σε ύψος 1050 μ. από το 1961 και στη Λάκκα Μπάφι και λειτούργησε 24/25-3-1951. Οι πρώτοι αγώνες σκι στην Ελλάδα, προκριματικοί των Πανελληνίων, έγιναν στην Πάρνηθα την 31 Ιανουαρίου 1932 σε μια διαδρομή 1500 μ. από Αγία Τριάδα-Παλιοχώρι με επιστροφή.
Ορεινή ποδηλασία: Το μεγάλο δίκτυο δασικών δρόμων και μονοπατιών στην Πάρνηθα επιτρέπει τη διεξαγωγή αγώνων ορεινής ποδηλασίας, αλλά και η χρησιμοποίηση τους από αθλητές, είτε για προπόνηση, είτε για την εξάσκησή τους στο ποδήλατο βουνού (mountain bike). Το κορυφαίο γεγονός ήταν η διεξαγωγή αγώνων mountain bike στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην περιοχή δυτικά από το Μετόχι.
Αγώνες δρόμου και περιπέτειας: Οι αγώνες δρόμου στην Πάρνηθα ξεκίνησαν το 1983 από τον Ε.Ο.Σ Αχαρνών ο οποίος διοργάνωσε για πρώτη φορά (16-10-1983) τον ονομαζόμενο Γύρο της Πάρνηθας. Οι αγώνες είχαν μεγάλη επιτυχία αφού οι επίσημες συμμετοχές ήταν 1019 και οι ανεπίσημες περίπου 200. Οι αγώνες περιπέτειας ξεκίνησαν το 1999 από τον Ε.Ο.Σ Αχαρνών και το περιοδικό «0-300» που διοργάνωσαν για πρώτη φόρα (23-5-1999) τον ονομαζόμενο Άθλο της Πάρνηθας, στον οποίο έλαβαν μέρος 28 ομάδες των 2 ατόμων. Ο Άθλος της Πάρνηθας περιλαμβάνει διαδρομές πολλών χλμ που απαιτούν πεζοπορία, τρέξιμο, προσανατολισμό, κατάβαση φαραγγιού ή ποδήλατο βουνού.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΑΡΝΗΘΑ ΤΩΝ ΝΙΚΟ ΝΕΖΗ-ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΩΤΑ
ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ
www.parni8a.gr
ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΠΑΡΝΗΘΑΣ